Στο άρθρο

Το φαινόμενο ενός παιχνιδιού λέξεων, δηλαδή γιατί λατρεύουμε το Scrabble

Το Scrabble είναι ένα από τα πιο δημοφιλή επιτραπέζια παιχνίδια στον κόσμο. Σε διάστημα σχεδόν 90 χρόνων κατάφερε να κατακτήσει τις καρδιές των παικτών σε όλο τον κόσμο. Τόσο το πρωτότυπο, όσο και οι κλώνοι του, για παράδειγμα το Literaki, έχουν κερδίσει την αναγνώριση ανάμεσα στους λάτρεις επιτραπέζιων παιχνιδιών κάθε ηλικίας, φύλου και τόπου κατοικίας. Πώς συνέβη αυτό; Γιατί μας αρέσει τόσο πολύ να σχηματίζουμε λέξεις από γράμματα; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι και τόσο απλή…

Γιατί τα σκραμπλ είναι τόσο δημοφιλή; Αυτά είναι απλά λόγια από γράμματα

Το φαινόμενο του Scrabble μπορεί να εξηγηθεί με διάφορους τρόπους. Οι αιτίες ενδιαφέροντος για αυτό το δημοφιλές επιτραπέζιο παιχνίδι είναι τόσες πολλές, που είναι δύσκολο να συζητηθούν σε ένα σύντομο άρθρο, έστω και ένα μέρος αυτών. Με σιγουριά ωστόσο ιδιαίτερα σημαντική είναι η πτυχή του ανταγωνισμού που βασίζεται στις κατάλληλες γλωσσικές ικανότητες. Οι κανόνες των περισσότερων παραδοσιακών επιτραπέζιων παιχνιδιών, που ήταν δημοφιλή κατά τη στιγμή δημιουργίας του Scrabble το 1931 από τον Alfred Mosher Butts, βασίζονταν στην εκτέλεση λιγότερων ή περισσότερων τυχαίων κινήσεων, όπως τη ρίψη του ζαριού ή το τράβηγμα ενός άλλου φύλλου. Βασικό ήταν εδώ το στοιχείο της τυχαιότητας, το οποίο έκανε το παιχνίδι προσιτό σε όλους, ωστόσο έκανε τους παίκτες να μην είναι σε καμία περίπτωση κινητοποιημένοι για να αυξήσουν τις δεξιότητες ή εξευγενισμένοι για καλές εμφανίσεις.

Φυσικά, την ίδια περίοδο δημιουργήθηκε η Monopoly. Εδώ το στοιχείο της τυχαίοτητας ήταν λιγότερο σημαντικό (αν και η σημασία της δεν ήταν εντελώς περιθωριακή – ο καλύτερος σε διαχείριση παίκτης, με κακή τύχη, δεν είναι σε θέση να κερδίσει ένα παιχνίδι με μέτριους αντίπαλους), αλλά για να επιτύχει κάποιος καλά αποτελέσματα στο παιχνίδι, πρέπει να αποδείξει τις ικανότητές του με εντελώς διαφορετικά ταλέντα σε σχέση με την περίπτωση του Scrabble. Η Monopoly είναι ένα επιτραπέζιο παιχνίδι που αναδεικνύει καλούς οικονομολόγους, παίκτες που μπορούν να προβλέψουν τις κινήσεις του αντιπάλου και που κατέχουν επαρκές συσσωρευμένο κεφάλαιο. Το Scrabble ήταν πρωτοποριακό γιατί έγινε το πρώτο τόσο δημοφιλές παιχνίδι λέξεων – το οποίο εστιάζεται στις γλωσσικές ικανότητες, δηλαδή στις ανθρωπιστικές επιστήμες, σε αντίθεση με τη Monopoly που βασίζεται στις θετικές επιστήμες.

Παραδείγματα εναλλακτικών λύσεων στο scrabble

Φυσικός αντίπαλος του Scrabble ήταν επίσης τα παιχνίδια με κάρτες. Το πλήθος τους καθιστούσε δυνατή τη δοκιμή διαφόρων παιχνιδιών με ένα μόνο σετ. Ορισμένα από τα παιχνίδια απαιτούσαν μεγαλύτερες ικανότητες στο να μαντεύεις τις επόμενες κινήσεις του αντιπάλου, άλλα σε μαθηματικούς υπολογισμούς πιθανοτήτων και άλλα περιορίζονταν ώστε όλα να βασίζονται στην τύχη. Η ψυχαγωγία αυτή λάμβανε χώρα κυρίως από άντρες μεσήλικες και ηλικιωμένους. Εκτός από τις προαναφερθείσες διαφορές μεταξύ των περισσότερων δημοφιλών παιχνιδιών, μεταξύ αυτών και του Scrabble, πολύ σημαντικό ήταν επίσης και το στοιχείο της ισότητας – γρήγορα αποδείχθηκε ότι είναι παιχνίδια που λατρεύει ο καθένας, ανεξάρτητα από την ηλικία, την κοινωνική θέση, το φύλο, την μόρφωση και το επάγγελμα. Βεβαίως, μεγαλύτερες πιθανότητες για νίκη είχαν οι παίκτες με ικανότητες στις ανθρωπιστικές επιστήμες, αλλά ευχαρίστηση από το παιχνίδι είχε ο καθένας που γνώριζε έστω τους βασικούς κανόνες γραμματικές της γλώσσας στην οποία είχε δημιουργηθεί η συγκεκριμένη έκδοση του Scrabble.

Παρά τις αναφορές στις γλωσσικές δεξιότητες των παικτών, το Scrabble δεν είναι όμως ένα παιχνίδι που στερείται το στοιχείο της τυχαιότητας. Είναι αλήθεια πώς δεν επηρεάζει ώστε ένας αδύναμος παίκτης να μπορεί να κερδίσει έναν ταλαντούχο, αλλά σε περίπτωση μίας ίσης μάχης, καμία πλευρά δεν θα είναι σε θέση να προβλέψει το τελικό αποτέλεσμα. Εντελώς διαφορετική θα είναι επίσης η διάταξη στον πίνακα. Ανάλογα με τη γλώσσα μπορεί να υπάρχουν ακόμη και αρκετές εκατομμύρια διαφορετικές λέξεις. Εάν προσθέσουμε σε αυτές όλους τους δυνατούς συνδυασμούς, αποδεικνύεται ότι η πιθανότητα επανάληψης ενός ίδιου παιχνιδιού είναι στην πραγματικότητα μηδενική. Και αυτό είναι ένα ακόμη επιχείρημα για το οποίο οι παίκτες λατρεύουν το Scrabble σε όλο τον κόσμο.

Το Scrabble ως κοινωνικό στοιχείο

Το τελευταίο σημαντικό ζήτημα είναι πιθανών η πτυχή της αλληλεπίδρασης. Ανεξάρτητα από το αν παίζετε στο Literaki από το Διαδίκτυο ή ζωντανά με φίλους, το παιχνίδι σας αναγκάζει να μάθετε τις συνήθειες του αντιπάλου. Για να κερδίσετε πρέπει να γνωρίσετε την στρατηγική του, τις αγαπημένες του κινήσεις… και τα λάθη που κάνει πιο συχνά. Αυτό όσον αφορά τις αμιγώς αθλητικές πτυχές. Εκτός αυτού το Scrabble αποτελεί επίσης ένα εξαιρετικό κοινωνικό παιχνίδι, μία ευκαιρία για να γνωρίσετε καλύτερα τις συνήθειες του συντρόφου και των φίλων σας και ένας τρόπος για μία δημιουργική διασκέδαση.

Το φαινόμενο του Scrabble μπορούμε να το εξηγούμε απείρως. Σίγουρα ο καθένας μας έχει και μια διαφορετική εξήγηση στην κατανόηση αυτού του φαινομένου. Όλοι όμως πρέπει να παραδεχτούμε ότι αν κολλήσεις μια φορά, δεν μπορείς να αντέξεις χωρίς μία επόμενη παρτίδα αυτού του παιχνιδιού. Για ποιον λόγο; Αυτή την ερώτηση πρέπει να την απαντήσει ο καθένας από μόνος του… καλύτερα σχηματίζοντας όσο τον δυνατόν καλύτερα βαθμολογημένες λέξεις από γράμματα!